Gaeltacht, 30 Márta 1973

EIN na hEIREANN Crosfhocal An Fiach Dubh Tchlfidh tu iad ag eitilt ina bpeirl go minic ce go neitllonn siad ina scuaine in amannat. San Earrach go hairithe cleachta(onn an Fiach Dubh c leasalocht eiti leoireachta agus is feidir leo; fiu eitilt ar feadh tamaill agus. bolg s' acu i dtreo na greine. losfaidh an Fiach Dubh chor a bheith achan rud. Bfonn toir nach beag aige ar chaoraigh agus ar uain, blonn an treadaf caorach a' choimhead go crua an tam seo den bhliain. Tcf an Fiach Dubh furast a aith– int nose an ball is mq e de chlann D' amharc fear amach ar uo1 fhuinne6g 6 bruirr aras iontach afd,. agus chanaic se rud eigin ag loinn - readh shi'osar::intalamh. Shll s4 gur bonn cuig pingne a bh( ann, agus rith se slos an staighre ta choinne ea fhail. Nuair a bhl sear a bhealach slos dar leis fhein go namharcadh se amach ari's le bheith cinnte go raibh an tairgead ann ar fad. Bhl a'thas air a fheiceai I nach c6ig pingne a bhf ann ach deich bpingne,. agus ar shiul leis ads dha' uair nlos t'apal. D' Amharc se amach arls tamall ina dhiaidh sin le feiceail a raibh se ann go foi II. ''Ah, plosa 50p ata ann' • arsa seisean. Ano1s, mheas se gurbh fhearr dci deifre a dheanamh ar eagla go dtiocfadh duine eigin ei le agus ea fhail roimhe. "An .tard - aitheoir an bealach is gaiste' • arda seisean agus leim se isteach ann. Thainig an tardaitheoir go talamh agus nuair a d'fhoscal an doras rith an fear amach lena 50p a fhai I, ach caide bhifa na choinne ach cla'r bin. an phre~cnain ata in Eirinn againn, cuig orlach is fiche 6 ghob go ruball a mheantomhas. Ta cuma lciidir air ag eiti It db. Seans maith go mbeidh p6ire acu ann nuair a fheicfidh tu iad ce go gcluineann tu go minic iad sula bhfeiceann tu iad, is ea nglor is fusa a aithint. Baineann pruc, pruc, pruc s' acu macalla as an ti'r. Fanann an chearc agus an coil– each le chei le feadh a mbeatha. Ta trifeal bliantal 6 shin chon– achtas se cinn deag agus dha sc&r i gcuideachta a chei le fa Mhaolann Mdr sa Chontae seo. ·-,~~~ · --- AGVS FAN AMVIGl-i ! ~----- BhJ ministear ag eiri as a phost ~e thairbhe a aois agus bhl a phobal iontach ouartha ·ina dhiaidh, comh buartha sin go dtug siad capal agus carr mar bhronn - tanas do. · "NII me cinnte'' arsa an ministir ar cheart dom seo a ghlacadh -nil eolas ar bith agam ar chapaill.' • '"Och, ta' n capalL beag seo iontach cinealta'' arsa an fear a bhl ag tabhairt an bhronntanais do. ·"NII le ra agat ach "Dia ar sabhail'' agus ta' n capall ar shiul. Abair "Wow'' agus stopfaidh se.'' • Darf leis an ministir go raibh sin simplf go leor agus leim se isteach san charr. "Dia ar sabhail' • arsa seiseann, agus ar shiul leis an chapall, go gasta agus thiocfadh leis reachtail. Searadh an ministir an meid sin go ndearna se dearmad caide le ra leis an chapall a stopadh. "Dia ar sabhail'' lee fhail ag· gabhail, ach caide stopas e;·' Sa deireadh thainig an capall fhad le binn mhor agus in am smaointigh an ministir ar a fhocal ceart. "Wow'• a scairt se agus stop an capall gan le sparail ach cupla orlach. Bhf Tadhg an feirmeor ag tabhairt aire dona chuid eallaigh nuair a thainig cuair teoir <:huige. Thit an ministir arais ins an tsuiochan le osna faoisimh, an tallas ag reach - tail anuas a eadan. Tharraing ·sea chiarsur as a phoca agus ag cumhailt a eadan duirt se:"Dia ar sabhai1.:·• ••• !! Bhl an maistear ag iarraidh taispeaint don rang chomh tabhachtac h agus a bhl se gan labhairt gan smaoin - eadh. "An dtiocfadh feat inse domh cad chuige nach bhfuil adharca ar an bhoin sin thall?" arsa seisean. ~ Bhal;arsa Tadhg doigheann muid na hadharca do chuid acu, ach se an prfom. reasun nach bhfui I adharca ar an cheann seo na gur capall i. Bhi Mericanach ag inse do Phadraig fa na foirgnimh arda i Meiricea "Aru,'' arsa Padraig thit casur ormsa ag mo chuid oibre Satharn amhain agus bhuail se ads me maidin De Luain, Baineann; Donchadh 6 Gallch6ir, Cois Cladaigh An Bun C3ecg • 50p "Cuntas go dtf caoga ma ta se tabhachtach agus cuntas go dtl cead ma ta se iontach tabachtach. Lathanna mharach agus e na sheasamh ag an tine ag caint leis na paistl, chonaic se iad uilig ag cuntas go gasta. Sa deireadh bhl siad uilig ina seasamh. "Nocha oct, Nc5cha naoi, £ead, •• ta do chota ar thiner. Bhf Pol ag deanamh a dhinear la amhain, agus shin se trasna an tabla fa choinne an tsalann a fhail. Chuir sea mhuinnchille i bplata a mhathair. "A Ph61, nach bhfui I teanga i do phluc?'' arsa a mhathair. "Ta, ach nll se fada go leor.' • <i'freagar P61. _..___ ___ '--) __ :.....,__ ______ -- ... TRASNA 1. NI fear go foil I e. 5. -- agus ofche. 8. Ta an miotal seo i do chorp, 9. ltheann tu e ag an tsos. 11 ---An Chorrain. 12 Nfl si ramhar ta sl -– U Fear saibhir blonn -- airgid aige. 16 Bfonn an ---ar th6ir na luch6ige. 18 --- Sathairn. 19 Caora 6g. 20 Blann se agat ag tus do dhinneir. 21 Ainm Cailln. 22 Ainm aite . idir na . I - Gleannta1 agus an Clochan Liath. 25 ---- Maria. 26 Ceart ---- 28 An --? Sea. 29 Luidln Mac --- 30 Deanann se cultacha. sfos 1. Bheireann an bh6 e. 2. Or agus ---:-- 3. 1. 4. Bionn seo ar bord loinge. 6. Deirfiur d' Athar. 7. Cuireann tu sa charr e. 8. Ag ithe is ag 12. ----.agus nII. 15. Suas is -- 16. Ainmhi na hAstraile. 17. Fear siuil. 20. Ins int Eachtra. 23. Ainm ei le ar ei II f n. 27. Madadh. 28. A I --- aerl I nte na hlosraele. Bhl Sasanach amuigh ag seilg la amhain agus scaoil se coinin ach fuair an coinln ar shiul uaidh ce go raibh se gortaithe, lean se trasna na pairc - eanna each ni thiocfadh leis e a fhai I Bhi Eireannach ag obair i bpairc plosa ar shiul, agus mheas an Sasanach go gcuirfeadh se ceist ar 'Phadraig' a bhfaca se an coinln. "Oh, b' e sin coin In m6r donn le ~pota dubh ar a mhuineal agus e bacach'' arsa Padraig. "Se, se, arsa an Sasanach, "Cen bealach a dteachaigh se?'' "Naw, nlthaca m'e e, ar chor ar bith.'' arsa Padraig. Chonaic an bai·nisteoir f6gra a bhais fhein ar an phaipear. Bhi' se iontach conafach agus chuir se scairt frld chuig a oifig. "A Mhic UI Mhurchu' • arsa seisean "An bhfaca tu mo bha's ar an phaipear ar maidin' •? "Chonaic'' arsa Mac UI Mhurchu go scanra ithe ..ach ca h-as ata tu ag labhairt' •? - ·<. 1,,.__ •.__.....__ -------= ..