Gaeltacht, 06 Iúil 1973

.. \ ... , SCOLT ACHA Is cuma ce acu 'scoltac"a', na 'scoileanna' a bheir tu orthu. 'Scoileanna' an focal caigh– de~nach ach 'Scoltacha' ata' dilchasach anseo. Biodh do rogha agat. Ar scor ar bith ta cuid mhor cainte fa dtaobh daofa - scoltacha d'achotn chineal, ach go m6r mh6r le tama II anoi s ta am 'Scoi I lan– Ghaelach' agus an 'scoil da thean– gach' go mdr i mbeal an phobail agus b'fheidir nar mhiste cupla focal a ra le cur leis an meid ata raite chEtt\na tein. An Scoil Lan-Ghaelach. Ta achan tuismitheoir sa Ghael– tacht eolach go maith ar an chineal seo scoile. mar ta na bun ·scoltacha uilig ansin Lan-Ghaelach - ( 1) s( an Ghaei lge teanga na Scoile agus • ( 2) go gineaialta muintear na habhair ui Iig as Gaei lge taobh am– uigh den Bhearla ar nd6igh. Ta an Bearla ina abhar an-tabhachtach $'1 scoil Lan-Ghaelach. Leoga is min ' deirtear gur cruinne an da '.ta1 .Gaeltachta na tdgadh le Bearla. iarraidh Scoi I lar- . ais Lan-Ghaelach don ~ Gh~.$ ,1t anois - Scoil Phobail. ~r~tlfea nach mbeadh feidhm iarr- aidh ann - nach e an rud nadura e - paisti na Gaeltachta leanuint ar Feile na Rosann '73 Beidh Fei le na Rosann a reach– tai I in Anagaire on 14u - 22u luil. Seo leanas na himeachtaf a bheas ann; De Sathairn 14u. Rasa i' Stoc-Charr Duaiseanna Airgid agus Trofal. De Domhnaigh 15u. Comma~ agus morshiul buionta ceoi I na bpaistl. ~,(!,r Cloroin "Fiorghlan' • agus 1 dvais airgid. . .. . . t De Luain 16u. Aerfocht Tciralocht Taisce De Mairt 11u Aerrocht agus Ceill M6r Colaiste Anagaire. De Ceadaoine 18u. Rasa Sil.iii Droichead Chroichshll Diardaoin 19u • Oiche na Teinf Chramha be hAoine 2ou. Breag eadoch na bpaistL Ceill i Rann na Feirste. De Sdthairn 21ti Comortas lascaireachta. \och an l~ir \ 2ti Babh 7-~ach taobh I I De Domh gh 22u. Comortas uionta Geoil sinsear luichi° ce nnais 7-gach taobh. aghaidh le na gcuid oideachais ins an teanga a bhfuair siad a g– cuid bunoideachais. Agus san am cheanna staidear nios doimhne dheanamh ar an Bhearla. An Scoi I Da ·Theangach. Ma bhlonn cuid de na daltai' as .av Ghaelt~c_ht agus cuid as an Ghalltacht beidh an Scoil Da– Theangach is ~oiche ( 1) beidh cuid ag labhairt in Gaeilge agus cuid i mBearla agus ( 2) beidh an da theanga a n-usaid sa teagasc. Ta an Bearla OIOS treise na an Ghaeilge agus n( bheadh i bhfad 90 mbeadh lamh an uach– tair aige i scoi I mar seo dear– fainn. B_headh contuirt mhor ann gur 'Scoi I Lan-Bhearla' a bheadh iilti amach anseo. Buille trom in eadan na teangan agus na Gaeltachta bheadh ina leitheid. Ar 11od1gn mas cuma fa· n teanga agus fa' n 'Ghaeltacht is cuma fa' n chineal scoile a bheas ann. Ach ta me ag deanamh go bhfui I cuid mhaith beo go f6i II, agus furmhor mhuintir na Gael– tachta orthu sin, gur cuis leo an duchas as ar faisceadh iad, agus a thu igeann go bhfui I oideachas a gcuid paisti fior-thabhachtach i mu'nlu' an naisiuin Ghaelaigh. 'OIDE' CURSA EALAIONA I RANN NA FEIRSTE As Rann na Feirste Cathal Mac Fhionnlaoich. Ta se ina chonai le ta.all i Leitirc~anainn ach nior chai II se suim ariamh ina bhai le dhuchais. Nuair a hiarradh air comhairle a chuir ar dhaoine oga a bhfuil duil acu san ealaion d'– aontaigh se ar an bhomaite. Ta se 1e bheith i Rann na Feirste ar an Satharn agus an Domhnach 14u agus 15u luil agus beidh failte roimh gasur no girseach Gaeltacht: ar bith theacht ag eisteacht lena leachtai. Beidh seans acu pictiuiri a phaintai I faoi' n a stiuriu ar an da la. Smaoineamh maith e seo dar linn agus ta suil againn go neireochaidh leis an iarracht. BUiON CEOIL PAISTl GHAOTH DOBHAIR Cloich ' Cheannthaola Ta an meadu dha acra a cuir– eadh leis an ionad Trata( i nGort an Choirce reidh. Taos c'ionn $8 acra faoi ghloine anois. Seo-an mead is mO tala!mh ata a usaid le haghaidh gnoithe garrafodoir– eachta i dTi'r Chonai 11. Cuireadh tus le seirbh(s Heal– acaptair idir Ttr MOr agus Oi lean Thora!. Siocair seirbh(s na mbad a bheith ag brath ar an aimsir tathar ag suil , _g~ mbel~h ~n Healacaptar abalta an turas a dooanamh fiJ sa doineann. Beidh an tseirbhls ina chuidiu do thion– scail na turasoireachta ar an oilean. Bhf chuid de phictiuirf Peatsai Dan Mhic Ruairi ar thaispeaint le Iinn Fei le Muir-iascaireachta na nDunaibh ar na mallaibh. Bh( na pictiuiri le feiceail in 6stan na Tra. Ta baint ag an pheinteireacht le cursal an oileain go fiu go bhfuil an Healacaptar a bheireann daoine de chuid an ti solais chun an oileain le feiceail sna pictiuir. Ta Healacaptar tarrthala le feiceail fosta. Tise 29 blian d' aois agus ta se feinoilte na nl bhfuair se oil– ilint acadui I ar bith ariamh. NI chuireann seo isteach ar a ~huid ealfona ar chor ar bith ar ndoigh na is ealfontoir' o naduir e. Oib– reann se go cruai - rud ata le feiceail ina chuid 1pictiuiri. Gufonn muid gach rath ar san am ata le thelcht. Ba mhi llteanach an taisme g luaistean a tharla ofche Shathairn an 30ti Meitheamh, ar an bhealach mar idir an Fal Carrach agus Gort a Choirce. Bhi Seamus d Dugain as Arda! Mdr ag tiomaint na bhaile nuair a tharla iombhualadh idir e fein agus carr ei le. Gortafodh Seamus go hole. Thciinig sagart na Paroiste ar an lathair chomh gasta agus thiocfadh leis agus chuir an ola dheannach ar Sheamus bocht. Tugadh go dtf an Otharlann i Leitirceanainn ~ fuair se bas ar an bhealach. Fagann Seamus bean, seisear inion agus mac amhain ina dhiaidh. Leadh Aifreann na rnarbh do in Eaglais Chriost RI. Ghort a Choirce, ar 3 n gCeadaoin agus cuireadh ina dhiaidh sin i reilig Mhufre. Ba mhaith linn comh-bhron a dheananti le na bhean a chuid pciistl agus lena dheirfiur ina mbris. SEOSAMH MAC FHIONLAOICH Bh f broo m0r ar phobal Ghort a Choirce fa bhifs tobann Sheos– airm Mhic Fhionlaoich as an Arcia( Bheag. Bhf aithne mhdr air ar fud na tire agus bh( meas ag achan dooine air. Bhl suim mhdr aige sa pheil Ghaelach. Gnitear comhbhrcSn lena bhean Maire agus lena chlann. Thug an tAire Oideachais le fios don Uasal Padraig 6 hAirt, gur tionoladh cruinniu cheana fein de Choiste· Riarachain na Pobal-S,oile ar an Fhcll Carrach. Ta socraithe deanta le priomh– oide a cheapadh. Beidh an scoil a reachtail go dti go mbeidh an foimeamh tir reidh sa Ghairm Scoi I i nGOrt an Choirce agus Cohiiste na Croise Naofa.. ar an Fbal Carrach. Ta soil ag an t0galai an scoi I a bheith reidh aige i Marta na bliana seo chugainn. CRAOSLOCH. Druideadh an mhonarcha adhrnaid sna hAird le goirid. c.... aill dha sc&r fear a bpostanna. TMinig an nuacht aniar aduaidh ar na hoibreannal no creideadh go raibh rnaith faoin ghno. Nior· I eistiodh raiteas Oifigiuil go fOjlf rud ata doiligh a thuighbheail. Ba ch6ir go mbeadh. fios ag an lucht oibre cad tuige nach dtig iad a chojnneliil fostaithe. Ta se doiligh c:hreidmheail go mbeadh g~asra agus cailiochtai' fear a dhul amu go speisialta nuair ata beo na bhfear ag blath ar an tionscal seo. Ta ·an comharchumann a choir· iu sa am i lathair. Cuidfidh seo go m0r le hamharc na sraide. Is d~igh nach breag ar bith e ara go bhfuil an bealach mdr fri'd an Chraosloch i ndrochstaa. Caith– fidh nach bhfuil sraid-bhaile ar bith eile sa chbntae no go fiu sa Tlr ina bhfuil rudaf.chorm hole. Cuireann an drochbhail seo as go m6r don tracht frid ~n bhai le . agus go fitt go bhfagann sd leisce ar dhaoine slapadh.san liit. Deanann pobal na Paroiste comhaghairdeas leis an tSagart cig An tAthafr Sean 0 Dochartaigh a oirniodh le goirid san Ard– Eaglais i Leitir Ceanaim. •