Bhí go leor de mhaoin an tsaoil ag na daoine san am sin. Bhí a gcuid bainne, glasraí, móin agus préataí féin ag na daoine. Ní raibh le ceannach ach plúr, tae agus siúcra, bhíodh na scadáin saillte acu. Ní raibh léir airgid acu ach ní raibh billí móra ar na daoine.

Fad: 00:01:40 Éist

---

Ag sailleadh éisc ar na Dúnaibh – ba mná is mó a rinne an obair sin. Ba ghnách le buíonta oibre acu a dhul go hAlbain ag an obair.

Fad: 00:01:39 Éist

---

Seanchas Iascaireacht na nDúnaibh – bhí cabhlach mór as Albain ag iascaireacht amach as an Dúnaibh sna Fichidí. Thosaigh Bord na gCeantar Cúng (Congested District Board) ag tabhairt iasachtaí airgid dona h-iascairí le báid a thógáil. Tháinig Jack Bohan as Albain agus theagasc se do dhream na nDúnaibh an dóigh le báid a thógáil. Sin mar a thosaigh an bádchlós ar na Dúnaibh. Thart ar 1910 – 1912 a bhí sin. Cuntas ar mar a tháinig meath ar thionscail an iascaireachta.

Fad: 00:11:05 Éist

---

Scéal faoin bhád mór “An Carraig Airt”, bhí deartháir leis an Sagart Mac Eiteagáin pósta ar aintín Sheáin, ba lena athair an bád agus bhíodh sí ag iompair guail anall as Albain na Dúnaibh. Antoin Rua Mac Eiteagáin ab ainm d’athair an tsagairt.

Fad: 00:01:43 Éist

---

An chuid eile dena theaghlach agus na poist a bhí acu. D’imigh deartháir eile leis na hAstráile in 1961 agus ní fhaca Seán é go cúpla bliain ó shin.

Fad: 00:02:37 Éist

---

B’as an Dubhaigh, Na Dúnaibh a athair agus bhog sé aníos go dtí an ché ar na Dúnaibh nuair a pósadh é. Ba sin baile na máthar agus ba teach é inár chónaí na gardaí cósta i dtús an chéid. B’iascaire a athair ach fuair sé post ag obair leis an Chomhairle Contae ag tógáil bealaí móra.

Fad: 00:02:29 Éist

---

Cháiligh sé ina mhúinteoir agus fuair sé a chéad phost in Inis Eoghain deas do Cúil Dabhcha. Fuair sé scoil eile in Leifear agus ceann eile i gCaisleán na Finne. Fuair sé scoil ar an Tearmann in 1969 agus bhí sé ansin gur éirigh sé as. Na deacrachtaí a bhí aige ag teagasc i nGaeilge. Thosaigh sé ag teagasc in 1958 ar shé phunt sa tseachtain.

Fad: 00:03:48 Éist

---

Chuaigh Seán ar scoil Dhoire Chasain. Jack Mac Pháidín an máistir a bhí aige. Bhí sé ag scríobh leabhair nuair a fuair sé bás agus chríochnaigh a mhac í.

Fad: 00:01:00 Éist

---

Mc Nutts – thosaigh siad ag déanamh bréidín in 1952 agus thug fostaíocht go leor isteach an cheantair. Áit a bhí ann roimh sin ina raibh daoine ag tógáil bairillí.

Fad: 00:01:51 Éist

---

Cuntas ar a chuid oideachais agus faoi mar a cháiligh sé ina mhúinteoir. Chaith sé ceithre bliana ar Choláiste Éinne i nGaillimh agus rinne sé an Ardteistiméireacht. Chuaigh se as sin go Coláiste Phádraig – coláiste ullmhúcháin. Bhí caighdeán ard teagaisc i gColáiste Éinne agus bhí na daltaí mar a bheadh príosúnaigh ann. Bhí saoirse mór ag daltaí i gColáiste Phádraig.

Fad: 00:06:59 Éist

---

Tógáil ar na Dúnaibh agus an turasóireacht. Athrach mór ar chúrsaí fostaíochta. Deireadh le tionscal an iascaireachta. Tá na monarchana druidte, go leor den óige ag imeacht go Londain agus cuid acu ag obair i mBaile Átha Cliath anois. Tá tionchar ag seo uilig ar an teanga agus ar meath na Gaeilge, tá obair ar siúl leis an Ghaeilge a chur chun cinn ar na Dúnaibh.

Fad: 00:04:11 Éist

---