An leagan amach a bhí ar an teach a bhí acu sa bhaile agus é ag éirí aníos. Teach dha stór a bhí ann agus bhí trí sheomra leapa ann do cheithre chloigeann déag acu. Bhíodh cúigear acu in leaba go minic. Dhéanadh a mháthair éadach leapa as málaí plúir, róiseadh sí an fual as na málaí agus d’fhuaileadh sí beirt dena malaí plúir le chéile. An bia a bhí acu: Ba préataí a gheobhadh siad go minic lena mbricfeasta mar go raibh na préataí breá fairsing acu. Bhíódh uisce te agus oinniún agus rud beag bainne (tae bán) acu fosta. Bhí arán geal acu Dé Sathairn nuair a thagadh an veain.

Fad: 00:05:34 Éist

---

An Misean i nGleann Fhinne agus is cuimhne leis na beithígh agus traps ag gabháil an Aifrinn go Gleann Fhinne. Radharc galánta a bhí ann ach ag daoine saibhir amháin a bhí a leithéidí. Is cuimhne leis tórramh a athar mór agus ba dhá bheithíoch a bhí ag tarraingt an charráiste. Ba ag Seán Mc Coole as Bealach Féich a bhí an carráiste. Fuair Dan Néillín sean cóiste marbh ina dhiaidh sin.

Fad: 00:03:03 Éist

---

A chuimhne ar na chéad carranna ag iompair daoine go Bealach Féich ag na pictiúir agus ag na damhsaí i nGleann Fhinne, ar an Éadan agus ins an Butt Hall. Bhíodh na fir ar thaobh amháin agus na mná ar an taobh eile.

Fad: 00:01:57 Éist

---

Píosa maith seanchais ar a athair: Bhí a athair William John William páirteach i ngluaiseacht na poblachta nuair a bhí na hÓglaigh ag troid leis na Dúchrónaigh, na “Black and Tans”. Ba mhinic a d’imigh sé trasna na gcnoc ag iompair teachtaireachtaí chuig na hÓglaigh – go minic chuig Charlie Daly agus a chomradaí a scaoileadh i nDroim Bhótha. Scaoileadh ceathrar acu i nDroim Bhótha; Daly, Enright, Larkin agus O’Sullivan. Bhí tithe sábháilte acu fosta. Cur síos ar sin.

Fad: 00:09:30 Éist

---

An saol nuair a bhí sé óg: ba bheag bronntanais a gheobhadh siad ag an Nollaig. Bhíodh siad iontach sásta nuair a thugadh a mháthair úll nó oráiste daofa nuair a philleadh sí as Bealach Féich. Ní raibh leictreachas ná uisce reatha sa teach acu ach bhí saol maith acu. An spórt agus an chleasaíocht a bhí acu nuair a bhí siad óg. Bhí oíche mhór acu ag Samhain agus arís nuair a thagadh an muileann. Bhíodh meitheal iomlán fir as an bhaile cruinnithe agus théadh siad ó theach go teach go mbíodh na cruacha fodair uilig buailte.

Fad: 00:04:37 Éist

---

Cheannaigh a athair cnoc, Cruach an Bhearnais, agus tá 1,400 acra ann. Cheannaigh sé ar bheagán airgid é agus bhí sé úsáideach nuair a bhí se ag tógáil caorach. Cuireann a dheartháir Pól caoirigh ar an chnoc go fóill sa tsamhradh.

Fad: 00:02:24 Éist

---

Bean Síodh – is minic a chuala sé an bhean síodh agus chluinfeá go minic in aice an tsrútháin í agus áit ar bith a mbíodh crainn. B’fhéidir gur an madadh rua a bhíodh ag caoineadh?

Fad: 00:01:11 Éist

---

Logainmneacha na n-áiteanna atá ina luí ar chúl Chruach an Bhearnais: Loch Iascaigh, Baile Dhún na nGall, Harvey’s Point. Cnoic Gharbha agus Cruacha Gorma, Grey Mare’s Tail.

Fad: 00:01:48 Éist

---