Scathlan 1
sheadar a thug an turas tuirseach air fein frld abracha agus phortaigh an larthuaiscirt. Agus is mar sin a casadh Pococke, fear uasal as Sasain, ihar measc sa bhliain 1755. Duirt se nach rabh na bealar ar caoi ach iad Ian abracha portaigh agus slogthai a rabh na beithigh a bhf leis ag gabhail go bolg iontu. Luaigh seisean, ag pointe, ar feidir a bheith cinnte d6 go rabh se ag amhare sfos an gleann, go rabh 'village' n6 clachan le feiceail aige thfos ar bhruach na farraige. Badh e Min anChladaigh an 'village'. Tugann an meid sin cinnteacht dar gcuid dataf. Luaigh mo dhuine fosta go rabh cabain le feiceail aige ('cabins' a thug se fein orthu), agus gur ghnathach leo dha dhoras a bheith orthu, iad direach os coinne a cheile. Bhfodh ceann acu i gc6naf druidte. Is bocht an sceal e mar sin go rabh an 'prfomhbh6thar' idir Dun Fionnachaidh agus na Cealla Beaga chomh hole sin nach bhfeadfadh capall siul air. Dheomhan m6ran nfos fearr a bhf na b6ithre cead bliain ina dhiaidh sin da mba rud e gur phill Pococke. Is e an chuma a bhf ar na bealaf an uair sin, 1752, iad 21' ar leithead agus graibheal agus clocha ar 14' don lar acu. Cha rabh aon bhealach ceart eile sa duithche seo a bhfuil muid ag cur sios air go dtf aimsir an tSagairt Mhic Phaidfn i ndeireadh na naou haoise deag. Cosain choise is m6 a bhf ann agus is orthu sin fosta a shiuileadh na beithigh mar gur beag carr a bhf san ait. AN DAONRA Ceantar bocht a bhf sa ghleann sea n6 cha rabh ann 6 thus ach caoran agus portach dearg a ndearnadh mlneadas air. Fagann sin gur dhoiligh barr maith ar bith a bhaint as agus idir sin agus na gortaf a thainig go tiubh san ait i lar na naou haoise deag, bhl ampla agus anas go minic ar na daoinf. Seo mar a bhf an daonra san ait sna bliantaf 1841 agus 1851. Daonra Fir Mna Toithe C6nai Min an Chladaigh 1841 77 85 27 1851 83 80 29 Glais an Chu 1841 27 27 9 1851 77 70 23 De reir luachail faoi Dhllomh na mBocht 1851, gearradh £26: 14:0 ar Mhin anChladaighagus £23: 17:0 ar Ghlais an Chu. Ta a sceal fein le hinse ag na figiuirf sin thuas. D'fhan an daonra i Min an Chladaigh buan ach tharla ardu sonrafoch ar an meid daoinf a chuaigh a ch6naf r nGlais an Chu*. Is e an chuma ata ar an sceal gur theith cuid mhaith daoinf as aiteacha eile le linn an ghorta le cur faothu sa ghleann .seo. Char mhaith an tuar daoinf a theacht in am a rabh scath trom ar Eirinn ach is d6iche gur mh6r an cuidiu iad le talamh portaigh a thabhairt chun mfneadais - rud a thug aimear do thiarnaf santacha cain agus cios a ghearradh orthu gan mhoill ina dhiaidh sin. Badh e an preata tus agus deireadh a gcoda sna bliantaf seo agus nuair a thagadh dadaidh laige orthu, bhf siad san fhaopach. Mar sin a bhf .i 1847 agus arfs gach uile bhliain de na bliantaf 1854-1858. D'fhag sclabhafocht na mbliantach sin a lorg go trean ar an duithche seo agus beidtl muid ag caint air nfos moille. 10
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NzQxNzU3