Scathlan 1

phlean oibre seo racan go leor ar thiarnaf Ghaoth Dobhair agus badh e a dheireadh gur cuireadh an dlfodh orthu agus pleigheadh an cas uilig sa House of Commons i rith an tSamhraidh 1858. CQRAS AN RUNDALE Seo an t-ainm a baisteadh ar an ghnas talamh a rannt go mion idir clann n6 gaolta dhuine i ndiaidh a bhais n6 amannaf le linn a bheatha. Is e an rud a tharraing an iar6g go mbfodh pfosai talaimh ag daoinf meascaithe frfd thalamh duine eiginteach eile. Is minic i gcuibhreann amhain go mbfodh talamh b'fheidir ag cuigear n6 sheisear. Bhfodh orthu a ghabhail isteach frfd threabhaire an duine eile le ghabhail fhad lena - gcuid curafochta fein. Tharraing seo troid agus achrann go minic agus chuir se obair an talaimh 6 rath mar go rabh na pfosaf a bhf ag daoinf chomh beag sin nach bhfeadfaf toradh rathnasach a bhaint as. Bhf baint mh6r ag cursaf cleamhnais leis seo agus badh e an cruth a thugtaf do chailfn a bhfodh ag gabhail a ph6sadh go minic - pfosa talaimh, mar go mbfodh an t-airgead gann. D'fhan an sceal seo gan reiteach ar feadh i bhfad go dtf go dtainig Bord na gCeantar Cung ar an tsaol i ndeireadh na naou haoise deag. Seo mar a bhfodh tomhais an talaimh acu: Fearach b6 2 % acaire de thalamh mhaith agus nfos m6 de dhrochthalamh. Fearach % b6 leath an meid ata luaite thuas le Fearach b6 Fearach % b6 ceathru an meid a luaiodh thuas le Fearach b6 Crub b6 1/8 cuid don meid ata luaite thuas le Fearach b6 amhain. Shocraigh na tiarnaf ansin an talamh a rannt sa d6igh go bhfeadfadh siad fein cuid de a choinneail agus stoc a chur air. Sin an cineal rud a mbfodh siad ag briongl6idigh air go luath i ndiaidh 1850. Chuir siad a bplean i ngnfomh agus ait ar bith a rabh sliabh fairsing, baineadh do na daoinf e. Chaill cuid tion6ntaithe Mhfn an Chladaigh suas le 1500 acaire da gcuid talaimh ar an d6igh seo sa bhliain 1855. Char tagadh acu ach 475 acaire. Chuir seo deireadh ar feadh tamaill leis an sort buailteachais a luaigh me cheana fein agus b'eigean,daobhtha a gcuid stoi.c a chonneail ta bhaile. Sin an rud a chur dluthas leis an n6s a bhf go coitianta ann go dti ar linn fein - ag buachailleacht(t) - paistf agus seandaoinf ag coinneail suil ar an eallach thart ar an bharr a bhfodh curtha ait a mbfodh greim milis feir le hithe acu. Mhaireadh an coimead 6n 8:00 ar maidin go dti an 1:00 i lar an lae - am an eadraidh nuair a bhlitf na ba agus chuirtf ar athrach feir iad go dtf an sliabh n6 a leitheid. B'eigean don tiarha mar sin claf a th6gail idir talamh tion6ntaithe agus an talamh a bhf se fein a chlaeimeail. T6gadh an claf agus ta se suas le mile ar fad. Na daoini fein a th6g e agus fuair siad £13: 11 :6 as an obair. Cha rabh cead ag beathach cheathair chosach ar bith a ghabhail trasna ar an chlaf sin agus da mba rud go deachaigh is i an chain a bhf le gearra·dh 2d ar chaora agus 6d ar cheann eallaigh. An Claf Ur n6 Claf Hanloin (an baillO a baisteadh mar ainm ar an chlai seo. 16.