Sonraí an Agallaimh

Ainm:	Mary Browne
Áit Chónaithe:	An tArd Leathan (An Ailt Leathan), An Clochán, An Clochán, Leifear.
Áit Dúchais:	Mín Ghiolla Charraigh, An Clochán

Dáta

Bailitheoir

03/07/2006

Dónall Dinny Ó Gallachóir

27/02/2007

Dónall Dinny Ó Gallachóir

26/09/2006

Dónall Dinny Ó Gallachóir

**Catagóir: Lonnú agus Cónaí**
Fochatagóir	Cur Síos
An Teach Cónaithe	Teach trasna uaithi a raibh fear, a bhean céile agus a hathair ina gcónaí ann. Scéal faoi seo agus an teach beag a thóg sé le cónú leis féin.

**Catagóir: Nósanna agus Piseoga**
Fochatagóir	Cur Síos
Mallachtaí	Mallachta. Má chuireann tú mallacht ar dhuine, titeann trían ort féin, trían ar an duine a chur tú an mallacht air agus trían ar na crainn.
Mallachtaí	Teach a máthair mór, scéal faoin fhear agus a bhean a bhí ina gcóaní ann ag déanamh póitín. Nuair a fuair an fear bás, cuireadh a bhean as an teach agus bádh san abhainn í. Chuir sí mallacht ar an teach.
Comharthaí Báis	Comharthaí eile báis - ag feiceáil solas ag am iontach san oíche, scairt coiligh san oiche idir mean oíche agus a haon a chlog, cnag ag an doras agus gan aon éinne ansin.
Comharthaí Báis	Comharthaí báis: Caoineadh an bhean síodh roimh bhás duine le Ó nó Mac ina n-ainm. Scéal faoi bhean a fuair bás agus cluineadh an bhean síodh roimh ré. Scéal faoi fhear céile Mary a chuala an caoineadh.

**Catagóir: An tOsnádúr**
Fochatagóir	Cur Síos
Taibhsí	Tuilleadh scéalta faoi thaibhsí. Fear a bhí ina luí sa leaba a chonaic taibhse.
Taibhsí	Scéal taibhse faoi Susie Mhór Ó hEarainn. Fear a bhí ag iarraidh imeacht go Meiriceá agus a bhí ag cuardach iasacht airgid, Mícheál Rua Ó hEarainn a b'ainm dó.
Sióga	Áiteacha uaisle agus scéalta faoi na sióga. Leacacha a tógadh i bpáirc amháin agus fuair moll daoine bás. Bean a tháinig ar cuairt chuig a máthair mór. Bean a tháínig ar cuairt chuig beirt deartháir a bhí ag troid faoi thalamh.

**Catagóir: Ceirdeanna agus Cothú an Tí**
Fochatagóir	Cur Síos
Eacnamaíocht an Teaghlaigh	D'éirigh a fear céile tinn agus cur síos ar an dóigh a fuair siad an feirm agus an teach atá acu. D'imigh sí go Meiriceá leis an t-airgead a shaothrú.
Ag Cniotáil agus ag Déanamh Lása	Cniotáil – seanchas maith ar thionscal na cniotála. Giosáin, stocaí agus geansaithe. Dhíol sí a cuid cniotála leis na Cinnéidigh as Ard na Rátha. Ghlacadh sé trí lá di geansaí a chríochnú. Sníodh agus Cardáil.

**Catagóir: An Pobal**
Fochatagóir	Cur Síos
Obair	D'oibir sí go crua i rith a saoil. An cineál oibre a bhíodh sí ag déanamh, móin agus árbhar.
Obair	An t-éadach a bhíodh orthu, máirtínigh agus sciortaí go talamh. Cur síos maith ar an obair a rinne siad le olainn, cardáil agus sníomh. Campaí a bhíodh acu.. Bhí bean amháin ar an bhaile a raibh seol aici agus théadh siad go léir go dtí an teach seo. Damhsa ag deireadh an lae nuair a bhíodh an obair déanta.
Cuartaíocht/Airneál	Oícheanna airneáin a bhíodh acu fadó. Ní raibh teilifís nó raidió acu, bhíodh siad ag ceol agus ag damhsa agus ag inse scéalta. Bhíodh préataí bruite don tsuipéar.

**Catagóir: An Duine**
Fochatagóir	Cur Síos
An Faire	Mná caointe ag fairí fadó. Cur síos ar an dóigh a leagtaí amach na coirp agus na t-éadach a bhíodh orthu. An chaoineadh truacánta a bhí acu, cineál de cheol. An bia agus rudaí a chuireadh siad thart ag fairí.
Comparáidí idir na Glúnta	Athruithe móra tagtha ar an tsaol. Níl obair talún chomh mór anois agus a bhíodh sé, táthar ag ceannacht phréataí, níl duine ar bith ag gearradh féir nó ag obair le speal níos mó. Na tithe a bhíodh acu, creafóg ar an urlár, tine ar an urlár, cupóg (as slatacha saileoige) le préataí a bhruith. Ag iompar uibheacha chun an tsiopa le díol. Beithíoch agus carr an tae ag teacht uair sa tseachtain ag díol earraí.
An Óige agus Aois	A hóige agus a cúlra, tógadh i Mín an Achaire í go raibh sí 8 mbliana d'aois nuair a fuair a máthair mór bás. Ba as Cnoc, toabh amuigh de Bhealach Féidh a hathair. Cur síos ar an dóigh ar fhág sí an baile nuair a bhí sí 9 mbliana d'aois agus chónaí sí lena uncail agus a bhean.
Cleamhnas	An Gobán Saor – scéal iontach maith faoin ghobán saor. Athair a rinne cleamhnas idir a mhac agus bean sa chomharsan. An idirghabháil a rinne bean an ghobáin le daoine san chomharsan ina dhiaidh sin.
Cleamhnas	Cleamhnas:- seanchas maith óna cuimhne ar chleamhnas a rinneadh do chailín a raibh aithne aici uirthi. Spré a thugtaí do chailín nuair a phóstaí í. Scéalta faoi dhéanamh an chleamhnais.

**Catagóir: An Nádúr**
Fochatagóir	Cur Síos
Luibheanna	Luibheanna - báchrán fá choinne glanadh na fola, planda don bhuíochán, leigheasanna agus luibheanna eile.
Comharthaí Aimsire	Comharthaí Aimsire a gheofaí óna ainmhithe: an cat agus fearthainn nó stoirm an madadh ag ithe féir, sin comhartha fearthainne, na préacháin agus gaoth mhór na caoirigh agus stoirm an ghráinneog fhéir – tagann sí amach ar an chéad lá de Feabhra ach má fheiceann sí a scála leis na ghrian, rachaidh sí isteach agus ní thagann sí amach arís ar feadh 10 seachtaine & rl. Séideán Sí.

**Catagóir: Cúrsaí Easláinte agus Leighis**
Fochatagóir	Cur Síos
Easláinte agus Aicídí	Leigheasanna eile do ainmhithe. D'aithníodh sí aicíd orthu nuair a bhíodh sí ag obair leo tamall fada. Scéal faoi leigheas a rinne sí do uan.
Easláinte agus Aicídí	Leigheasanna: snaidhm na bpéiste, leigheas do chasadh sa phutóg atá aici (an dóigh a d'fhoghlaim sí é) agus an dóigh le é a dhéanamh ar ainmhí nó ar dhuine. An paidir le rá fosta. Scéal faoi fhear a bhí san otharlann a bhí ag cuardach leighis.

**Catagóir: Stairsheanchas**
Fochatagóir	Cur Síos
Stair an Teaghlaigh	Tógadh ag a máthair mór í, an cineál saoil a bhí ansin. Eallach agus cniotáil. Ní raibh pinsin ar bith le fáil san am sin. Bhí a hathair mór marbh agus bhí aintín di ar fostú i nGleann Domhain. Shaothraigh siad airgead ar an chniotáil.

Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer