Gaeltacht, 30 Márta 1973

.....................•............••.•.•.•.••••...••••••.•.•...••••............................. EAGARALT LE FADA an la ta ionsai a dheanam.h ar an Gbaeilge agus ta an ionsai ag eiri nios laidre. Tatbar a ni anois, nuair ta muid inar mbaill den C.E.E., gur tabhachtai teanga Eorpach a fhogblaim na teanga na nGael. Ta dream beag sa tir seo-is coswl nach bhiuil iontu ach mionlach beag-ata ag iarraidh tabhairt ar an miisiun glacadh le teanga agus cultur na Sasana agus diwru don oidhreacht Gbaelach a thainig anuas chugainn 6 ghlllin go glUin leis na milte bliain. Is cosuil nach leir doibh nach bbfuil an ceart ag an gll1in seo na ag glwn ar bith deireadh a chur leis an oidh– reacht naisiunta. Is cuid d'Eirinn an oidhreacht Ghaelach agus is cuid iontach tabhachtacb i fosta. An dream nach bbfuil meas acu ar an Ghaeilge nil meas acu ar :Eirinn na ar a muintir. Ta cuid mhor cainte le tamall anuas ar "Contribution" na hf:ireann don C.E.E. B'fheidir, amach anseo ma fboghlamann na hf..ireannaigh roinnt teanga Eorpach, agus ma cuireann siad Speis i gcur~ai na lilio1pa go bhfoictidh siad ni amhain go bhfuil teanga da gwuJ ttin ag gacn naisiun ar an mhor-roinn ach, fosta, tcitidh s1au an cJolltlu.u~<1cut a~us an saiollreas cultUrtha ata iontu. tl'I htiair go ohft!icimid ~ur beag suarach an meid ata le tairiscint ag lir ata ag deanamh lom-aithris ar Shasana-go hairithe do chuhur na h£orpa. lHheioir go dtuigfidh muid de reir a cheite gu.r l.Ulhlr t.0111acn aca san cuultur l:Jctelacb at;us gur sa CliWLllr Ma amuam au mma i ndan. uuirt lu1mhe~toir ealiona uair amharn, agus e ag caint ar pheinttheacht na h.Eireann ••we are a nai.on ot 1m1tators." ls fior sin. 1 a an sctal chomh haifeiseach sin go bbmit aohar leitheoireachta s'againn choir a bheith uilig ag teacHt anaU as Sasain-3 scriobh ag Sasanaigh, a thoilsiu agus a chtootmatadh ag :Sasanaigh agus ta preas na tire seo ag deanamh 1u1n... mu 1s ar ~u phreas thaaJ. 1 a tionchur an-laioir ag na Sas· anaii:,n ar an tir seo frid an phreas na ta tionchur laidir ag an ltilheoracht ar <ll1earcadh na ndaoine. Mas eigin duinn aitnris a dheanamh, b'fheidir oar mhiste aitbris a dh.. anamh ar thiortha na hEorpa mar athru agus ar dteanga tein a a chur i rtim agus ar gcmd nuachtan fein a thoilsiu agus a chlobnualaah gan baraaocht tionchur on taoibh amuieh-clobhuail– lcar nuachtam na ~ raince sa Fhrainc mar shampla, agus nuacht– ain na Geaimaine sa Ghearmain. Ach is '"Irish Editions" de nuachtain na Sasana ata ag muintir na h.Eireann, agus preas "duchasach" i dtean1;a na Sasana. Tathar ag tabhairt anall idt– eoiri Sasanacha leis an iriseoracht a dheanamh doibh le bias Sas– anach a chur ar nuachtain na h:Eireann sa doigh's go dtig leo cuimhlint leis an phreas thall. Se meath na Gaeilge is cuis leis sin ar ndoigh. Ta abhar machnimh agus iibhar naire ann. GEAMAIREACHT "Nlon RI Aligh" IN AMHARCLANN GHAOTI-1 DOBHAIR ag toiseacht De Ceadaoin 286 Marta, 1973 ar f eadh seachtaine Greann, scleip agus ceol. a~. 8.30 p.m. Isteach 30p Paisti ,5p Radharc na Mara AGUS Ostan Gaoidoir Ofchc Chcoil i Radharc na Mara 'rith an tS.1mhraidh Os!an Gaoidoir foscailte 6 Fhcil Padraig. An Paipear Ban AR AN l 9U Marta tbainig an Paip– ear Ban ar an Tuaisceart amach. Le bliain, nil seanbhean san tir nar chaill cupla uair codlata de thairbhe an J:'haipear seo. Caide ta i ndan dllinn? Oen u ! Acn d'rnead siad cod!aan 1eo. Ano1s nuair ata se am1J1gn, tcunu1c1 go bh.rul! se cnomn casca 1.cosUiJ. leis . na Sasana1gn iaa itIDJ gur aowgn twg– bneau came a ra1on an gi.eo uilig ta draooh ae. Rud amnam a thig unn a buelln cmnte ae, nacn Oll.l.Ull oaruu ag na ;:)asandlgn ca1ae 1e a~. 1 a se SOHCU' nacn bJ:uui.l Siad ag iarraidll b~c na paU't a bne1th acu J.mn 1 UdlSCcart no Veisceart. • ··ca10e (ao1 urua a mug Billy trasna na D<Jume llC cnor a.r ou.n· arsa 1 ea 1e W uue ta am. .o.am nu.air a bni siad ag ooaJC ar an .t'na1pear .&:San. ~·n ...imusn cmpue" a rinne Sasain sammr acn ruor Slvp s.taa auamn 1e smaoIDLlU nua.ir a t>ni s1ad a IDJ.leadu. go auOCL/lUh an 1a nuarr a cnauru.eacln s1aa ioc ar son a gcwd creacnacln. Le o.uama oeaga anuas cnunct1c ;:)ct:;dlil an iIIlpireacnt ag Jagnau ae re1r a c.o.elle. Ta truos acu go Oillull se 1 naan do1bh tuili~n ae a cn.aweaah agus 1uach n6 maH ··cauiiidJJ." s1ad an 1 wusceart. Ar maidin amarach scriobfadh ~d den tearscail C c1a mbeaan Stad abaua. Ach ...aitnr1dih siad a b.o.eith ·..ionraice." aeir siad agus ni "th.retgndh" siad a gcuid ··aearUUlir." Ta na "dearthair" sin ag tabhairt le fios d6ibh nach mbeidh siad i b.n.tad ag cur troid ortnu "ma thre1geann Siad iad." "Mllrui gcuireann siad sfos an LR.A.." "Muha niocann siad achan phingin ata de dhfth ortbu." "Muna•••" Slu1fea da mbeithea ag iarraidh bheith cairdiw le dwne nach le troid a c}uu· air a mheallfea a chairdeas. Ach fagfaidh muid sin idir Ted. Willie, Brian agus Craig. Caid6 fan Pbaipear Blln? a deir tU. Bbal meas– aim nach bhfaca muid a dheireadh go f6ill. Deirfinn gurb e sco caibidil a haon - ta tuilleadh le theacht. Ta clu ~r Willie mar "Softly Softly" (Softly) ta fhios agat, agus ma smaoint~ td air caide bhi muid uilig ag drCim leis? Na hEireannaf ag iarraidh rud 6igin a fheiceail fa "Eire Aontaithe" Twgeann muid gurb e sin an t-aon d6igh lo deireadh a chur leis an troid ar feadh Oil sioraiochta - Na Loyalists ag iarraidh posadh ar Shasain agus a bheith cinnte go mbeadh Arm na B&nriona acu i gc6naf le "smacht" a choinneal ar an I.R.A. Ag an phointe seo is fiu smaomeadh nar bhain Sasain cogadh ariamh go f6ill lei fein. agus b'fheidir nach bhfuil m6ran dochais acu bua a fhail ai an I.R.A. don chead uair. Cibe an fath nil siad ag iarraidh bainis leis an Tuaisceart ar char ar bith. Bhal bhi me a ra, fa Willie (an Dli Ban) - ni thiocfa.dh leis Paipear Ban a thabhairt amach a ghlacadh taobh ;imhain n6 an taobh eile, mar sin de shiul se anios Jar an bhealaigh. Ach rud amh:iin a rinne an Paipear ~n soileir, nil siad ag iarraidh m6 r3.n eJ.le _a bheith le deanamh acu leis · an Tua.tsceart. A~us ,caide. a bheqs i gCaibeadal 2? a deir tu. Pa1pear Bui is d6iche -Bhf ceann glas againn, agus ceann Ban agus is d6iche go mbeidh an chead cheann eile bui. Cibe an dath n£ bheadh biseaclh ar bith ar a bhfuil ann. Ta achan nduine ag cur ceist an oibreochaidh an Paipear Ban?? Bheadh se doiligh aige nuair ata an da dhream na Loyalists agus na Sealadai - gabh- ail a dheanamh cinntl nach noibrfonn, agus an triu dream san .;hath (arm na Breataine) ag dul ar aghaidh mar bhf ariamh ag ooinneal an pota meascaithc agus ag mionnu go bhfuil siad gan smal. Da mbeadh na Sasanaigh 1 ndairlre nuair a deir siad go bhfuil siad ag iarraidh siocMn san Tuaisceart, thais– peanadh siad i bhfad 6 shin go bhfuil siad toiltcanach giota beag talamh a ttiabhairt agus data fa leith a thabhairt nuair a bheadh deireadh lena reim san tir seo. Bfodh se luath n6 maI. Ach nfi siad t.oilteanach seo a dheanamh. Bfodh se ~ n6 contrailte. bheir– eann seo scans do na Sealadai gan iad a thrist, agus leoga nfi stair r6 nihaith ag na Sasanaigh go dtf seo le duine ar bith iad a theist Ach ma ta siad chomh m6r agus a deir siad. agus mar gheall ar sfochain agus sul a nd6irtear nfoi. m6 fola, taisbeanadh siad anois go bhfuil siad toilteanaoh talamh a thabhairt. Nil acu le deanamh ach oomhartha a thabhairt go bhfuil s1ad i ndairfre ag iarraidh siocbain agus ansin beidh an liathr6id i gcuairt na Sealadai le tais– peant go bhfuil siad-san i ndamre. Ina dhiaidh sin b'fheidir go dtiocfadh linn a bheith ag dreim leis an rud sin a bhfuil muid uilig tuirseach agus ocrach fa na choinne. - SfocluPn. S.M.S. La Fheile Padraig i nGlascu CHOINNIGH muintir Tillr Oionaill an feile go flaithiul i nGlascu ofche hAoinc (1611 Marta) Bhi cruinniu m6r ag muintir Ghaoth Dobhair le failte a chur roimh an Chan6nach Scan Mac Eiteag– ain. Bh! St. Mungo's Hall Ian go dtf an doras agus bhi rinncf agus ecol ar siul go dti mean ofche. Labhar an Can6nach Sean leis an chruinniu. Bhi aithne mhaith aige ar an chuid is m6 acu. San ofche bhi cruinniu m6r ag muintir Chloich Cheannfhaola sa Coup– ar Institute i nGlascu. Bhf se faoi stjllriu Chathail Mhic Suibhne ata ina Uachtanin ar Chumann Thir Chonaill i nGiascu. Bhi an balla seo fosta lan 6 cbw go doras. Labbair an tAthair o Cnaimhsf ag an chruinnju. Ar an Domhnach (18u Marta) bhi an cuinn c.eoil m6r bliantUil ag Cum· ann Thir Chonaill sa City Hall. an Ar an la m6r e fc!in (DC Sathaim) halla is m6 i nGlascU agus bht s6 bhi teach phobal "Our Lady of Consol- lfonta. As Baile Atha Cliath th~nig ation" Ian ag Aifreann i nGaeilge. An Patricia O' Keefe. Noel Healy. Michael tAthair Aodh 0 Cnaimhsi agus an O' Dea agus Micky Heron anall agus Can6nach Mac Eiteagain a bh{ ag 6 Thfr Cbonaill thainig John Kerr (An comh·chc!iliuradh an Aifrinn. 11ug an I Cheathni ChaoL Finaid) Bh( 1.200 tAthair 0 Cnaimhsi an seantih6ir agus daoine i lathair ag ,, chwrm ceoil. cheol John Kerr as an 'aieaihni Cbaol Ghlac muintir Gblascu pairt sa chuirm ag an Aifreann. Bhi gacb rud i ceoil fosta mar bbl an bufon ceoil "Star nGaeilge agus bhf se faoi stidrid Conn- of Donegal.. agus Scoil rinnc.e U1 radh na Gaeilge i nGlascd. Cheallaigh ansin.

RkJQdWJsaXNoZXIy NzQxNzU3