Bealoideasbeo.com
Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Seanfhocail agus Nathanna Cainte | Laethanta áirithe den bhliain a bhfuil scéal ceangailte leo m.sh. Lá Leamhóige, Gearradh Dubh na Nollag. | |
Seanfhocail agus Nathanna Cainte | Nathanna Cainte: “Chuir mé ar bharr a chéille é”, duine ata tógtha. | |
Seanfhocail agus Nathanna Cainte | Nathanna Cainte: Cuardaígí agus gheobhaidh sibh. Buail ag an doras agus foslcófar daoibh. |
|
Scéalaíocht | Tomhas: fear ag tabhairt gé, madadh rua agus sapóg trasna na habhann. Crú an bheithígh. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
An Bás | An Bás – mná caointe; bhí bean ar an oilean, Beití (Beathóg) Ní Bhriain, a chaoin na mairbh. Chreid na daoine san am go gcaithfidh a ghabháil fríd thine Phurgadóra ar dtús sular bhfaightí isteach na bhFlaithis. Nuair a bhí sí tinn, bhí sé léi ar an oilean. Chuir Pádraig fá choinne An Sagart Shields agus d’inis an sagart do go raibh a mháthair ag a dhoras an oíche roimh ré a chuardach |
|
Cleamhnas | Cleamhnas :- Thugadh an t-athair áit coise / áit leath bó (crú / crúigh / crodh / spré) dona iníon. | |
An Tórramh | Neil Mc Gregor:- corp a thug Pádraig é féin amach go tír mór | |
An Óige agus Aois | A chuimhne ar mar a bhíodh Nollaig ar an oileán. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Comharthaí Báis | Comharthaí Báis. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Seanchas faoin Iascaireacht | Sa gheimhreadh bhíodh siad ag cóiriú eangach. Snáthadán ag cóiriú eangach scadáin. Mugarlán fá choinne eangach potaí gliomach. | |
Iascaireacht | Scadán caoch – scadán agus cúpla préata agus braon uisce. Tomhais: Scadán go leith ar phingin go leith – cé mhéid a bheadh dosaen? |
|
Iascaireacht | Iascaireacht an slí beatha a bhí ar an oileán nuair a bhí sé óg. Báid na mBradán is mó a bhí ann, bhíodh siad amuigh san oíche cuid mhór. Thosaigh sé nuair a bhí sé thart ar 18 bliana d’aois agus lean sé ar aghaidh le sin go dtí 1997. Ní raibh luach ar bith ar na bradáin agus ansin cailleadh a mbád a bhí ar ancaire istigh ar an oileán acu le linn stoirme. Cúpla bád eile a cailleadh fosta. As Bun an Phobail a tháinig an chéad bhád a bhí Pádraig air, 1953. Bhí na bradáin breá fairsing san am sin. Cur síos maith aige ar seo. Bhí siad a ndíol le fear darbh ainm Francie Roarty agus ansin bhí siad ag gabháil go Ailt an Chorráin. |
|
Deochanna Meisciúla | Poitín: bhítear a dhéanamh roimh am Phádraig. Chaití an chéad chúpla deor den phoitín ag na sióga. Murach ndéantaí sin bhaineadh na sióga an t-iomlán duit. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Iarsmaí ón Seansaol | Áiteanna istigh ar an oileán, Bothóg an Bhaoiligh. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Sióga | Séidéan Sí. Na sióga ag fágáil agus ag gabháil áit eile. A mháthair mór, oíche amháin chuala na daoine uilig na beithígh bheaga (sióga) ag teacht aniar an bealach mór. Bhí a mháthair mór ina luí agus girseach bheag aici, bhíodh cochán le bun an dorais acu san am agus nuair a chuaigh na beithígh thart tháinig séidéan iontach agus tháinig sapóg chocháin ón doras aníos go lár an tí. Bhí fear de na sióga ina sheasamh ansin agus cúl a chinn leis an tine aige. An Tonn Bháite – thiar ar chúl an oileáin agus an fharraige iontach ciún, thagadh trí rása isteach agus thugadh sé daoine amach, an tonn bháite. Creideann sé i gcuid de na scéalta. Tharla rudaí do féin; thit sé síos le scoilt agus ní raibh sé ábalta bogadh go bhfuair sé cuidiú. |
|
Taibhsí | Chreid na daoine go mór i dtaibhsí. Bhí áiteanna éagsúla ann agus chreid daoine go raibh taibhsí iontu. Níor chreid Pádraig go mór iontu ach bhí daoine a chonaic iad. Fear a d’inis do fhear eile go raibh sé ag damhsa lena mháthair an oíche roimh ré ach bhí a mháthair marbh. |
Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer