Bealoideasbeo.com
Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Damhsa | Caitheamh aimsire a bhíodh aige nuair a bhí sé i mBaile Átha Cliath agus na daoine a chastaí air, théadh sé chuig damhsaí, bhí go leor le fáil i mBaile Átha Cliath. | |
Damhsa | Damhsaí agus caitheamh aimsire. Damhsaí i nDún Lúiche, shiúladh cuid acu agus bheadh cuid eile ar rothair. Bhí bealaí garbha cloiche ann. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Aontaí | Aonach Jack i Mín na Leice – cur síos ar a chuimhne ar an aonach. Bhí dhá theach tabhairne i Mín na Leice agus ba ann a bhlas John a chéad bhuidéal leanna agus é ina stócach óg. Scéalta aige faoin am seo. | |
Scaipeadh Nuachta agus Eolais | Tógadh oifig an phoist i Rann na Feirste in 1936 ach tá sé druidte le cúpla bliain. Bhí stampa 2 phingin ag an am. An chéad ghuthán i Rann na Feirste - Anagaire 7 an uimhir. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Sióga | Sean-uncail (Pádraig Pháidí) le John a dúirt gur fhoghlaim sé port ó na sióga oíche amháin. | |
Sióga | Glór a cluineadh ag rá go raibh Dominic Óg á bhádh. Shábháil na comharsana é. Mheas daoine gur na siógaí a dúirt leo go raibh Dominic á bhádh. | |
Sióga | Áiteanna uaisle ina raibh na sióga le feiceáil. Áit Cró na nUan, deirtí go mbíodh na slua sí le cloisteáil go minic ann, ag ceol agus ag caoineadh. Ní chreideann na daoine iontu anois. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
An Teach Cónaithe | An teach inar tógadh é, teach ceann tuí a bhí ann, cuireadh sclátaí air in 1925. Cur síos ar an teach a bhí acu. Thagadh an t-eallach agus na cearca isteach chun tí. An cineál maide mullaigh a bhí sa teach. Ag déanamh an tuí don teach. A chuimhne ar fhás aníos ag éisteacht le lucht an airneáin istigh sna tithe. Bhíodh na tithe seascair, urláir chréafóige (cré ghorm). Cuntas maith aige ar an eolas seo uilig. Bhí an tine i gcónaí lasta, ag coigilt na tine, ag déanamh an tae ar an choigilt. Bhí leaba ag taobh na tine. Bhí cuirtín ag roinnt daoine thart ar an leaba ach cláir a bhí thart ar an chuid is mó de na leapacha. Bhíodh an píopa agus an tae istigh i bpoll an bhoc. As cochán a rinneadh na leapacha agus dheargadh a athair mór a phíopa le píosa cocháin tarraingthe as taobh na leapa a lasadh sa tine. Thugtaí toit den phíopa cré do dhaoine nuair a théadh siad isteach sna tithe. Bhí spás sa doras a ligeadh don chat teacht isteach agus dul amach. |
|
An Teach Cónaithe | Bhí lampaí beaga crochta ar thaobh an bhalla acu. Chuirtí ola iontu. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Cleamhnas | Dhéantaí cleamhnas ag aonach an tsamhraidh ar an Chlochán Liath. Cleamhnas i Rann na Feirste. | |
Ag Síneadh Amach an Choirp | An Bás: Suip: Chuirtí an t-éadach, píopa, srl, a bhí ag an mharbhán nuair a fuair siad bás. A chuimhne ar mhná caointe ag fairí. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Teangacha á labhairt in Éirinn | Meath na Gaeilge: Measann John go bhfuil an Ghaeilge ag meath. Níl daoine ag comhrá i nGaeilge níos mó agus má thagann sí ar ais, is Gaeilge na leabhar a bheas ann. | |
Tubaistí Áitiúla | Tragóid a tharla thart fá 1890. Bádh beirt agus sábháladh triúr a bhí ag teacht ón Bhun Bheag sa tragóid agus cumadh amhrán fá dtaobh de. 'Ballindrait'. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Móin | A chuimhní ar an obair ar an phortach agus ar thógáil móna le hasail, feannóga. Bhí na hasail costarnocht mar nach raibh an t-airgead acu le crúba a chur orthu. | |
Prátaí | Talmhaíocht/Ag cur barr: Cuntas ar chur na bprátaí: ag leagadh na scoilteán. Cléibh aolaigh leis na prátaí a leasú, cléibh feamainne á iompar aníos ón chladach agus á bhualadh ar an iomaire. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Comharthaí Aimsire | Comharthaí aimsire, comharthaí ón fharraige, ón ghealach, ón ghrian agus ó ainmhithe agus ó éin. Leagan na spéire, cosa sa ghrian agus scamaill na spéire. Ceobháisteach an fhómhair. | |
Comharthaí Aimsire | Comhartha aimsire: Fáinne ar an ghealach. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Obair | Bhí a athair mór, Cónall Eoghainín (Cónall Nellie Eibhlín Aodh Ó Duibheannaigh) agus a mhac, John, ag obair agus iad ag leagadh na ráillí don traein agus ag réabadh carraigeacha. Ba ag tús an chéid a rinneadh an obair sin. |
Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer