Bealoideasbeo.com
Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge
Ainm: | Seosamh Mac Suibhne | ![]() |
Áit Chónaithe: | Bun na Leaca, Bun an Leaca, Gaoth Dobhair. | |
Áit Dúchais: | Faoi Chnoc, Cnoc Fola |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Seanchas faoi Bhlí na mBó | Ag déanamh eadra roimh scoil. | |
Treabhadh agus Rómhar | Ag obair ar an talamh, ag rómhar san earrach, iomairí agus preabanna, cur síos ar an chineál talaimh a bhí ann. Ag glacadh talaimh ar cíos. | |
Móin | Stáisiún na Móna - bhí Joe ag díol móna go príobháideach sular thosaigh stáisiún Mhín Na Cuigne. Cur síos maith air seo agus ar an mhóin. | |
Uainíocht Bhliantúil na mBarr | Na barra a cuireadh. Amanna agus dátaí a chuirtí prátaí agus coirce. Obair leis an mhóin - cur síos maith air sin. D'imeodh na fir agus bhíodh na mná ag obair leis an mhóin. |
|
Móin | Ag obair leis an Chomhairle Contae, obair mhóna nuair a d’oscail siad na portaigh. Bhí airgead le saothrú an t-am sin. Dhíoladh an Comhairle Contae de réir an daichead slat. Bhí conradh ag Seosamh leis an Chomhairle Contae agus leis an stáisiún. Chuir an obair seo moill ar dhaoine ag imeacht anonn go hAlbain agus tháinig daoine 'na bhaile agus thóg siad tithe agus tharraing siad iasachtaí bainc. | |
Móin | Ag obair leis an mhóin, á baint agus á díol agus á tabhairt chun na Lagáin do Charlie Kelly sular thosaigh an stáisiún ar chor ar bith. Treabhadh talaimh le beithígh, cur síos maith ar chúrsaí móna. | |
Móin | Ag cur díoga móna isteach sa talamh, go háirithe talamh portaigh, cur síos maith ar an bhealach a dhéantaí sin. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Spailpíní | Na coinníollacha a bhíodh acu, bhí earraí gann go leor le linn an chogaidh ach dá mbítí ag obair ar thalamh, bhí dlí speisialta ann daofa, bhíodh siad ábalta níos mó d’achan rud a fháil. I mbotaí a bhíodh siad ina gcónaí. Tháinig sé 'na bhaile cúpla uair le linn na mblianta. £2 sa tseachtain an pá a bhí aige ar dtús nuair a chuaigh sé anonn. | |
Cleachtas Scoile | Ag fágáil na scoile agus ag imeacht chun an Lagáin nuair a bhí sé 14 bliana déag, ag caint ar pháistí eile a bhíodh ar fostú sa cheantar ag an aois sin agus ansin d'imeodh siad chun an Lagáin nuair a d'fhágtaí an scoil. An drocham a bhíodh ag cuid acu. | |
An Eaglais Chaitliceach | Teach Pobail Bhun na Leaca, an lá ar osclaíodh é in 1932. Nuair a leagadh an chloch dhúshraithe agus daoine ag caitheamh isteach airgead ann. Cur síos ar theach an phobail agus ar mhuintir Curransport. | |
Spailpíní | An caitheamh aimsire a bhíodh acu, théadh siad go dtí an teach leanna oíche Shathairn. Bhí daoine as a cheantar sa bhaile agus as Éirinn ansin. Bhí a gcéilí féin ag achan dream. |
|
Na Scoltacha Náisiúnta | A óige. Ag dul 'na scoile ag 6 bliana d’aois, Charlie Mac Monagail a bhí ina mháistir. Bhí an saol crua go leor, chaitheadh siad siúl 'na scoile, cosa fuar, fliuch. Ar an tseanscoil Faoi Chnoc a bhí sé ar dtús. Thosaigh scoil úr ina dhiaidh sin. | |
Na Scoltacha Náisiúnta | Ag éirí aníos ina óige agus ag dul 'na scoile. Ar an tseanscoil a bhí Seosamh agus ba é Charlie Mac Monagail an máistir a bhí aige, fear iontach deas. Ní raibh a dhath le déanamh le léann an t-am sin muna raibh airgead agat agus ní raibh fána gcoinne ach imirce. Bhí go leor de na daoine cliste agus ní raibh léann ar bith acu. | |
Obair | Ag baint na ceilpe, bhíodh lá saor ón scoil aige. Cur síos ar dhó na ceilpe. Scéal beag faoi ghasúr a chaill a bhealach ag dul 'na scoile lá amháin as siocair na toite ón cheilp. Ag díol na ceilpe ar £10 an tonna. Bhí scéim ann fosta ina dtiocfadh leo carr agus beithíoch a fháil ar cíoscheannach a fhad agus a bhí siad ag obair leis an cheilp. | |
Obair | A chuimhne ar dhó na ceilpe agus á díol ar £10 an tonna. Cur síos ar an am sin. | |
Seirbhís Mhíleata | Bhí Joe san L.D.F agus is cuimhin leis coirp ag teacht i dtír am an chogaidh. A chuimhne ar mhianach ag teach i dtír Faoi Chnoc. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Imirce | American Wake - d’imigh beirt deirfiúracha Sheosaimh go Meiriceá nuair a bhí Seosamh 6 nó 7 mbliana d’aois agus bhí oíche mhór ceoil & damhsa sa teach go maidin. D’imigh siad ó stáisiún traenach Ghaoth Dobhair. | |
Imirce | Albain: d’imigh Joe go hAlbain in 1916 ag baint an fhómhair d'fheirmeoir ar £2 sa tseachtain. Bhí sé 16 bliana d’aois. Bhí a dheartháir thall in Northumberland agus bhí fear eile leis. Cur síos ar an obair a bhí sé a dhéanamh. | |
Tubaistí Áitiúla | Mianach Bhaile Mhánais agus mianach eile a tháinig i dtír Faoi Chnoc agus iad á láimhseáil. A chuimhne ar choirp a tháinig isteach fosta ón fharraige, tá cuid acu curtha i Machaire Gathlán agus tugadh cuid eile acu anonn go Sasana. | |
Imirce | Chaith sé cúpla bliain anonn agus anall le cuidiú sa bhaile. Théadh sé anonn ansin ag obair ar an bhiatas. Cur síos ar an obair sin. | |
Imirce | D’oibrigh Seosamh ar na préataí thall in Albain fosta. Bhíodh scuaid ag fágáil an bhaile ag dul anonn an t-am sin. Bhí £110 le fáil in aghaidh an acra. Cur síos ar an am ansin fosta; an obair, an lá agus an lóistín. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
An Diabhal i bhfoirm Duine | Scéal a d'inis an tseanbhean, Nuala Mhór, faoin diabhal agus girseach bheag a bhí ar fostú agus a d'fhág é. | |
Taibhsí | Áirneáin agus scéalta faoi thaibhsí agus daoine a tháinig ar ais. | |
Ag Feiceáil Taibhsí | An dóigh le labhairt le taibhsí dá mbeadh buaireamh orthu. | |
Áit Chónaithe na Sióg | Fear a chonaic sióga, cuid de na scéalta a chum sé. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Mallachtaí | An Sagart Mc Groarty ag cur mallachta ar mhuintir Curransport. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
An Faire | Nósanna ag fairí. Daoine ina suí go maidin, ag déanamh tae agus ag cleasaíocht i lár na hoíche. ‘Díol an choirce’ cleas amháin. ‘An Post’. Tá sin ag athrach anois, ní bhíonn an oiread daoine ina suí go maidin. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Logainmneacha | Na Sé Feara Dhéag. | |
Seanchaithe agus a nEalaín | Scéal faoi Hiúdaí Thoraí, an sagart. Ba as Mín an Locha é agus bhí sé ag coimhéad barr ar na caoirigh. |
Fochatagóir |
Cur Síos | |
---|---|---|
Bunadh na hÁite | Na chéad daoine a bhí Faoi Chnoc, triúr a bhí ann ach níl a fhios aige cá háit ar tháinig siad uaidh. Páidí Caí an t-ainm a bhí ar an fhear a raibh cónaí air ar thalamh Joe. Eoghan Crua agus Tarlach Bacach b'ainm don bheirt eile. Scéal faoin lá a raibh a athair amuigh ag tógáil claí agus leag sé seanbhallóg de theach Pháidí Caí. Shíl sé gur taibhse a bhí ag déanamh na sceimhe ach luchóg a bhí ann faoina veist. Chóir an chladaigh a shocair na daoine ar dtús mar a rinneadh i go leor áiteanna eile fosta, bhí sé níos sásta nuair a bhí siad ag obair le leas ar an talamh fosta. Tá loirg chróite le feiceáil go fóill. Bhí túr ann fosta ach thóg fear clocha as nuair a bhí sé ag tógáil tí. Níl a fhios aige caidé atá faoi, túr a bhí ann le coimhéad amach ar an fharraige. |
Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer