Sonraí an Agallaimh

**Catagóir: An Pobal**
Fochatagóir	Cur Síos
Na Scoltacha Náisiúnta	Tógadh an scoil in Inis Bó Finne i 1899. Dhíol athair mór Shéamuis talamh leis na Sasanaigh ar £5 agus ar seo a tógadh an scoil. Cur síos ar an dóigh a ndearna na daoine iarracht an scoil a fháil le rudaí eile a chur ar siúl inti nuair a druideadh mar scoil í.
Na Scoltacha Náisiúnta	Bhí Séamus é féin ar an scoil a bhí ar an oileán. Múinteoir amháin a bhí inti agus bhí an scoil lán. A shaol féin ar an scoil.
Obair	Scáth bhuí i mí Bealtaine agus dódh ne ceilpe. An obair a dhéantaí le seo.
Obair	An dóigh a mheasadh siad an cheilp (an méid gainimh a bhí ann). Scéal faoin fhear a bhí ag déanamh seo.

**Catagóir: An Nádúr**
Fochatagóir	Cur Síos
Comharthaí Aimsire	An ghrian agus comharthaí aimsire ag baint léi.
Comharthaí Aimsire	Báid iascaireachta a bhí ag imeacht amach lá amháin, d’imigh siad uilig ach fear amháin a bhí fios aige go raibh droch aimsir ag teacht. Briseadh léir de na báid an oíche sin leis an aimsir.
Oileáin	Tréigeadh an oileáin sna seascaidí. Measann Séamus gur an scoil is ciontaigh le bánú an oileáin. B’éigean do na scoláirí a theacht amach go tír mór agus fuair siad blas de na rudaí a bhí le fáil amuigh. Ansin lean teaghlach amháin teaghlach eile agus níor fágadh duine ar bith istigh.
Oileáin	Bhí scoth an talaimh acu ar an oileán agus barr ar dóigh, bhí achan rud aibí níos luaithe ná mar a bhí ar tír mór. Tá cuid den chréafóg amuigh leis ar tír mór agus tá a chuid plandaí ag fás go maith.

**Catagóir: Taisteal agus Gnó**
Fochatagóir	Cur Síos
Báid agus Longa	Thóg fear as na Dúnaibh, Antoin Mac Giolla Bhríde, a mbád, tá sí i Machaire Rabhartaigh anois. Dar leis gur í an bád is fearr a chuaigh na farraige, ní raibh eagla ariamh orthu inti fiú nuair a bhíodh an fharraige garbh. Chuaigh siad amach oíche amháin nuair nach dtéadh duine ar bith eile amach ag iascaireacht bradán, bhí barraíocht eagla ar achan duine eile ach bhí bád maith le Jimeile agus a dheartháir. Thugadh Páidí Éamoinn na bradáin go Ailt an Chorráin lena ndíol. An dóigh ar cheannaigh sé a chuid eangacha ar dtús, ní raibh mórán airgid aige. Fuair sé iasacht leis na heangacha a cheannach. Taobh istigh de 6 seachtaine bhí an bád díolta ar a son, bhí séasúr maith acu. Bhí beannacht acu ón sagart. Bhí rath agus ádh orthu i gcónaí leis na potaí gliomach. Scéal faoi am a bhí siad ag tógáil na bpotaí agus an fharraige garbh. Bhí creideamh aige féin go raibh Dia ag amharc ina ndiaidh. Scéal faoi bheannacht a fuair a theaghlach ón tAthair Danny Molloy lá amháin a chosain iad ar bharr na farraige.
Báid agus Longa	Ag tógáil bád, curraigh, in Inis Bó Finne. An t-adhmad a bhí in úsáid acu.
Báid agus Longa	Cailleadh bád eile dárbh ainm An Stolwick le lasta toitíní agus iarainn. Cailleadh iad uilig agus tuilleadh ar an bhád cogaidh a tháinig ina dhiaidh le hiad a shábháil.

**Catagóir: Stairsheanchas**
Fochatagóir	Cur Síos
Stair an Teaghlaigh	Bhí scaifte mór ina theaghlach, am amháin is cuimhin leis 17 acu sa teach. Bhí siopa beag ag a mháthair, siopa na leathphinginí a thugadh sí air. Bhíodh a athair ag iascaireacht agus é féin ansin. Bhí an t-iasc breá fairsing ach ní raibh mórán airgid ann. Dhíoladh siad léir éisc fá na Dúnaibh. Tar éis tamaill, bhí cearta agus a leithéidí tugtha ar shiúl ag an tír seo, rud a rinne damáiste mhór don iascaireacht.
Daoine Aitheanta go hÁitiúil	An milliúnaí Kingsley Porter a bhí ina chónaí ar Inis Bó Finne tamall i dteach beag ceann tuí ach thóg sé ach nach raibh críochnaithe. Chaith sé dhá shéasúr ansin ach cailleadh ansin é. Ní raibh a fhios caidé a tharla dó. Cur síos ar seo.

**Catagóir: Seanchas Cráifeach**
Fochatagóir	Cur Síos
Na Naoimh	Tá oileán Dubhthaigh (Dúiche) amuigh ar chúl oileán Inis Bó Finne agus ba manaigh a bhí ann ar dtús, as Inis Caoil a tháinig siad. Bhí stoc acu agus ag obair an talaimh ansin, níl a fhios aige c’uair a d’fhág siad. Scéal faoin chorp a fuarthas ar an oileán, i ngarraí beag ag taobh theach an phobail, deirtear gur Naomh Dubhthach a bhí ann nuair a tháinig an corp go uachtar an talaimh. Bhíodh an t-oileán lán coiníní ach ní théann ceann ar bith acu isteach sa gharraí beag seo, níl aon cheann ann anois , measann sé gur tháinig aicíd orthu agus gur bhfuair siad uilig bás. Bhí cúpla teach ar an oileán fosta. Ghlac fear de chuid Uí Cholla máistreacht ar an talamh. Níl duine ar bith ina gcónaí ar an oileán anois , ní raibh áit sábháilte bád ann. Fuarthas cloch taobh istigh de dhoras theach an phobail ar an oileán seo, a raibh poll déanta isteach inti, cloch eibhir a bhí ann fá choinne uisce coisricthe. Thug an sagart an chloch seo isteach go Inis Bó Finne.

Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer