Bealoideasbeo.com
Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge
        | Fochatagóir | Cur Síos | |
|---|---|---|
| Seanchas faoin Iascaireacht | Ag déanamh na bpotaí gliomach iad féin san Earrach le slatacha. Bhí na slatacha le camadh ar dtús. Ní raibh airgead mór a shaothrú ar na gliomaigh. Nuair a bhíodh an séasúr thart, chaití an geimhreadh ag cóiriú na heangacha. Cur síos ar sin agus na uirlisí a bhí á úsáid acu (snáthadán agus mugarlán). | |
| Iascaireacht | Iascaireacht scadán i dTeileann. A thuairimí ar mar a tháinig deireadh le iascaireacht na scadáin. | |
| Iascaireacht | Iascaireacht an slí beatha is mó a bhí acu ar an oileán. Bhí cuid mhór préataí curtha acu fosta. Chuaigh moll acu amú agus bhíodh siad le caitheadh le binn acu. Eagla roimh an ocras ón tsean am a bhí orthu. Ní raibh aicíd ar bith ariamh ar na préataí ar an oileán | |
| Ainmhithe, Beithígh agus Eallach | Shiúladh siad na beithígh amach an Chlocháin i ndiaidh an rabharta mór Lá Pádraig le hiad a thabhairt go dtí an chearta i nGort an Choirce. Bhíodh rásaí amach an Clochán acu leis na beithígh agus isteach an oileáin arís an oíche sin. Ní raibh gabha ar bith ar an oileán agus thagadh siad amach ag Peadar Beag (Ó Domhnaill) i gCill Ulta nó chuig Mícheál Mac Giolla Chomhaill ar an Ardaí le crúite a chur ar na beithígh. Deir Jimeile gur chaith Peadar seachtain le Cathal (Charlie) Daly nuair a bhí sé ar a sheachnadh sular beireadh air. An oíche ar beireadh ar Chathal agus a rinneadh an spiadóireacht air. | 
| Fochatagóir | Cur Síos | |
|---|---|---|
| Comharthaí Aimsire | Bogadh san fharraige - comhartha aimsire. Scéalta faoi seo. | |
| Comharthaí Aimsire | Comharthaí Aimsire: Comharthaí Gaoithe:- Ruball an chapaill (mare’s tail). Néalta móra bán íseal óna cnoic. Comharthaí óna héin, faoileáin ina luí ar an talamh. Buailteog ar an ghrian, sin fáinne ar an ghrian. Ball gorm ar an ghrian. Dhá bhall ar an ghrian; comhartha go bhfuil aimsir mhaith agus teas iontach ag teacht. Comhartha farraige, an t-uisce ar íochtar ag obair in do éadan agus tú ag iomramh, comhartha stoirme. | |
| Comharthaí Aimsire | Comharthaí aimsire: smúid ar an ghrian, bheadh ceobhrán ann. | |
| Comharthaí Aimsire | Madadh gaoithe sa spéir macasamhail tua cheatha gairid. Ba sin comhartha gaoithe. | 
| Fochatagóir | Cur Síos | |
|---|---|---|
| Spailpíní | D’imigh sé go hAlbain nuair nach raibh iascaireacht ar bith le déanamh. Ag inse mar a shroich sé thall agus gan a dhath leis ach airgead na hÉireann, ní raibh a fhios aige go raibh airgead eile in úsáid thall in Albain. Chuaigh siad go Falkirk ar dtús agus bhí go leor oibre le fáil, ní raibh mórán de phá ach thart ar £7 sa tseachtain. Bhí sé ag obair le fir as an bhaile thall. Ag obair in scaglann ola, bhí fuath aige ar an obair agus ar an bholadh a bhí ann. Chaith sé bliain thall, bhí sé anonn agus anall na bhaile cúpla uair. Ag stopadh in models a bhí siad agus bhí siad garbh. Thiocfadh le 15 fear a bheith sa seomra amháin. Bhí fear amháin ag stopadh leis a bhí speisialta maith ag tarraingt pictiúr. | |
| Obair | Ag baint móna ar tír mór agus an streachailt iontach a bhí ag na hoileánaigh leis an obair sin. Bhí fuath aige ag dul na phortaigh. Bhí siad ag dul fríd cuid mhór móna mar go raibh dhá thine lasta sna tithe acu, le cócaireacht agus araile. Cur síos ar an obair a bhí le déanamh acu leis an mhóin. Bhí siad ag cailleadh léir ama ón iascaireacht fosta. | |
| An Eaglais Chaitliceach | Tógadh teach an phobail in Inis Bó Finne i 1965. An Dr. Ó Shíal a chur tús leis. Cur síos ar an am a thosaigh siad, an obair a rine siad, an caitheamh aimsire a bhíodh acu gach oíche agus an lá a osclaíodh í. | 
| Fochatagóir | Cur Síos | |
|---|---|---|
| Comharthaí Báis | Scéal faoin am a fuair a athair bás agus fuair Jimeile comhartha ina bhrionglóid an oíche roimh ré. | |
| Comharthaí Báis | Bád a cailleadh ar chúl Inis Bó Finne i 1928. D'inis an fear a sábhlaíodh, Pádraig Ó Colla, a scéal ar Raidió na Gaeltachta blianta ó shin. Cur síos ar an timpiste agus na comharthaí a feiceadh. | 
| Fochatagóir | Cur Síos | |
|---|---|---|
| Daoine Aitheanta go hÁitiúil | Fear darbh ainm Brian Mac Aodh a bhí ar an oileán am amháin a bhí ábalta meáchain iontach a iompar. Bhíodh damhsa ina theach ar an oileán gach oíche den bhliain. | 
Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer
