Gaeltacht, 18 Bealtaine 1973

Do'n Aos Og Dia dhibh. a phaistl. Tame iontach buioch do na paistl uilig a scrfobh chugam agus a chuir scealtal agus aistf agus piosaf nuachta chugam agus caithfidh me a ra go bhfui I si ad uilig iontach maith. Comhghairdeachas le Caitlfn Ni Dhomhnaill as Leac Chonaill. Ard an Ratha. agus Sean Mac Giolla Chomhaill. An BunBeag a bhain SOp an duine. Slan go foill, o bhur gcara.••. • • • -~ • SCEALTA GRINN Maire agus Padraig U( Fearraigh paistl Roise agus Seamus 0 Fearraigh as Cui a' Chnoic, Anagaire. Ta siad ar scoi I Anagaire agus ta an madadh ma• pheata acu. Bhl mise agus mo chara Miche'al ag siul 'na scoile maidin amhain. Thit Michael agus ghearr se a ghlun Nuair a chuaigh muid isteach r'a scoile ni'or inis se don mhuinteoir cad a tharla. D' inis mise di' e. Ta teanga i mbeal Mhichil e fein: deir an muinteoir. Ta··a deir Mlcheal ach nl maith liom mo chos a ghlanadh leis. -"' " Sean 0 Gallchoir. Scoil Dbir(Beaga ( aois 12). Chuaigh beirt fhear a raibh braon brea sa ghragan acu i steach go teach faire oiche amhain. Bhl fear acu gaofniilar doo fha.ar ':l bhl marbh. Chuaigh seisean suas gt. ndearfadh se urnal ag an chonair. Chaith an fear ei le e fei n sios ag taobh an phiano. Nuair a bhi an fhaire deanta acu agus iad amuigh, duirt al'! fear a bhi ar a ghluine ag an phiano leis an thear eile, nr raibh m6ran aithne agam ar do fhear muintearach ach nach ~ige a bhi an cab brea cair. Donall 0 Gallchoir, Cois Claidi, Bunbeag. Laamhain chuir an maistir ceist ar Shean, "Dambeadh 30p i bpoca amhai'n agat agus l;p ·sa cheann eile ea mheid a bheadh agat.'' DUirt Sean "brlste duine eile.' • Aodh Mac Fhionnaile, Loch an luir, Anagaire. Gaoth Dobhair Bhi na daoine iontach bocht i nGaoth Dobhair fado agus nl rabh m6ran airgead acu. Bhl cuid mhor acu ag deanamh poitm. Bhl na sean daoine go mor ina neadan mar gach ait a bhithear ag deanamh poitln bhlan t-aos 6g go leir ag tarraingt air fa~choinne braon a fllai I. T<i' oilean amuigh os coinne Bun·n Chlaoighe ar a dtugtar lnis Mean agus fado'bhlfear ina ch6nar i dteach beag cionn tui e fhein agus a bhean. Bhi an fear seo i gceoa( ag deanamh poitln. La amhain go 1Qbann thainig na gardal isteach Sa teach CI!}HS. e i lar- an tighe ag deanamh poitln ayllS -luirt ~ ~~ "e-ttttt.-;"rn~. me summons– a thabhairt, agus caithfidh tu-theacht go teach a dll.' • "0 maise,'' arsa seisean, ·" na sparai I e. '' Nuair a thainig laan dl(agus thalnig sego dtlan teach duirt se leis fhein go rabh an teach iontach mor. Nlor mhi ste leis cad a bhl fear an dll a raach ag moladh leis an tighe. Shll fear an dllnach rabh moran ' ceille aige agus dmrt se leis go ligeadh sear shiul e-gan cain ar bith da ngealladh se gan poitln a dheanamh nlos mo. Nlor stad se, agus thosaigh a bhean ag cuideadh leis, agus ni thiocadh leis na gardai dada( a dheanamh mar shll siad na rabh oiread ceille aige le duine eile. Bhlfear eile ina chona(plosa o theach s' againne fado agus ba bhrea leis a bheith ag deanamh poitfn. Mar sin bhlan- ghruam ag na sean daoine air agus d' inis duine eigin do na gardai air. La amhain thainig se na gardal ag tarraingt air. Chuir se bun na mbarrai le futL.J, chaith do·na broga, chuir se baraille an orna ar a dhroim agus leag air soir trld na turtoigl agus na gardai na dhiaidh. Bhl se chomh gasta le giorria agus n(or stad se go rabh se thoir ag loch bheag ag taobh Chnoc Fola. Chaith se ,,,; baraille isteach sa loch agus chuir sin deireadh lena chuid poitln. Thug na garda ( suas ar an bhealach, bhl se-ro~ghasta acu. Nuair a bhl Sean Mac Stiofain ar stai le ocrais i bpriosun. Bhl mo mhathair ag deallamb cearc reidh fa choinne an dinnear. Thafnig mo dhearthair Mlcheal ( 4 bliana) isteach. Cad e sin ata tu a chuir istea: h sa chearc? a duirt se le mo Mhamal. "Sin stuffin, arsa Mamal. Dhearc Mlcheal ar Mhamal agus arsa seisean "Bhfuil dada ag sin le deanamh le Sean Mac Stiofain.'' Bhl Maire NI Bhriain i ndiaidh maistreadh a bhualadh. Thainig gasur beag de chuid na comhar.saffi iste ach. Sheas se ag-.Aa 1aobh ag amllarc uirt.b-: -ag baint an ime den chumneog. Nuair a bhl Maire reidh. rin~e sf ceapaire agus thug si don ghasur e. NI tharna an gasur a dhath ach cttrom se a cheann agus thosaigh se a chaoineadh•. Caide ta cearr leat arsa M<iire, 0 ta arsa an gasur nuair a thugann mo mhath– air ceapaire damh sa bhai le cuireann si im ar an da thaobh. "Nil moill sin a leigheas''. arsa .Maire agus chuir si im ar an taobh ei le. Bhfui I tu sasta anois? arsa Maire, 0 ta arsa an gasur nach mor an trua nach bhfuil taobh eile air. Aine NI C'huinnigeain• . t\n Droim Riabhach Chi 11 Charthaigh. Beartlal 6 Braonain agus a dheirfiur bheag Beidln as Dobhar. Ta siad ar scoi I Phadraig agus ta' n bheirt acu i mbanna ceoi I na scoi le sin. Anna agus Treasa NI Dhomhnaill paistl Eibhlfn agus Donal 0 Domhnai.ll as Luineach. , Ta Anna ar scoi I an Luinigh agus is f a dhlolann an "Gae lt acht' ' ar an scoi l . Padraigln NI Dhorain as Loch Caol. Ta si ar scoil Dhobhair agus ta sf i mBuioo Cheoi I na bpaistf. Mafre Claire Nic Giolla Bhride, Aois 12 Scoi I Dhoirebeaga. Roisemaire, Eibhlin, Siomon Eoin. Caoimhln. Clann Dhomhnaill agus Roisi'n NI Ghiolla Easbaic, Srath na Corca. ....